Për çfarë punëtorësh të kualifikuar ka nevojë vërtet Gjermania?!

Në Gjermani, më shumë se 2.5 milionë njerëz janë duke kërkuar punë. Në të njëjtën kohë ka një mungesë prej gati 2 milionë punëtorësh të kualifikuar. Si llogaritet kjo dhe më e rëndësishmja ku është mungesa dhe më e keqja?

Gjermania duket se ka kapërcyer pasojat ekonomike të pandemisë COVID-19 . Ekonomia e vendit është përshtatur gjithashtu me luftën në Ukrainë dhe kostot e saj të papritura. Edhe kriza bankare që evidentohet në SHBA dhe Zvicër nuk është përhapur në ekonominë më të madhe të Evropës. Një recesion i frikshëm është shmangur dhe tregu i punës është i qëndrueshëm.

Prapëseprapë, ka probleme në përgatitje dhe dy studime të fundit shikuan në detaje një pyetje interesante: mungesën e punëtorëve të kualifikuar në Gjermani. Në raportin e tij për dhjetor 2022, Instituti Ekonomik Gjerman (IW) në Këln zbuloi se hendeku në punëtorët e kualifikuar është ngushtuar pak gjatë muajve të kaluar. Por në përgjithësi “mbetet në një nivel të lartë”.

Më vete, Dhoma Gjermane e Tregtisë dhe Industrisë (DIHK) doli në përfundimin në raportin e saj të punëtorëve të kualifikuar për 2022 se “mungesa e punëtorëve të kualifikuar po rritet” duke marrë parasysh të gjithë vitin e kaluar.

Mungesa e fuqisë punëtore pothuajse në të gjitha fushat

Eksperti i tregut të punës Stefan Hardege nga DIHK thekson se mungesa e punëtorëve të kualifikuar nuk është më specifike për industrinë si në të kaluarën. “Tani është një problem që ekziston në të gjithë industritë. Një shumëllojshmëri e gjerë profesionesh janë prekur,” tha ai. Mbi të gjitha, aktualisht janë në kërkim drejtuesit e trenave dhe personat që kontrollojnë dhe monitorojnë trafikun në shina.

Sabine Köhne-Finster, bashkëautore e studimit të IW dhe konsulente në Qendrën e Kompetencës për Punëtorët e Kualifikuar (KOFA), sheh fusha të tjera që kanë nevojë për punëtorë të kualifikuar. Sektori social është prekur rëndë. Ka mungesë të “punëtorëve të arsimit, punonjësve socialë, mësuesve parashkollorë. Problemi më i madh është për të moshuarit dhe punonjësit e kujdesit infermieror,” tha ajo.

Në fusha të tjera, si tregtia e metaleve dhe elektrikut, nuk ka vetëm mungesë të punëtorëve të kualifikuar, por ka nevojë edhe për më shumë ekspertë dhe njerëz me diplomë universitare. Shumica e njerëzve mungojnë atje dhe situata po përkeqësohet”, përfundoi ajo.

Një paradoks i vazhdueshëm i punës

Stefan Hardege tregon një paradoks që është vërejtur prej vitesh. “Kur shikon 2.5 milionë të papunët në Gjermani dhe sheh gjithë këto vende të lira, lind pyetja se pse nuk anulojnë njëri-tjetrin. Përgjigja e tij: “Shpesh shohim që kualifikimet e të papunëve nuk përputhen me kualifikimet që kërkojnë kompanitë”.

Në të kaluarën, të papunët janë akuzuar se janë trajnuar dobët ose thjesht dembel. Plus, shumë të rinj nuk duan më të punojnë tetë orë në ditë.

Sipas Hardege, punëtorët janë aktualisht në një pozitë të mirë sepse janë në kërkesë të lartë dhe mund të kërkojnë kushte më të mira pune ose paga më të larta . Megjithatë, kjo nuk është aspak shkaku i mungesës. “Unë nuk kam asnjë provë se ky është tani problemi i përgjithshëm,” tha ai.

Çfarë mund të bëhet për situatën?

Vetë punëtorët mund ta ndihmojnë situatën duke qenë më fleksibël mendon Sabine Köhne-Finster. “Thjesht duhet të shikoni përreth: Si kanë ndryshuar vendet e punës? A ka profesione të tjera që ndoshta janë të ngjashme? A mund të ndihmoj për të kapërcyer mungesën e punëtorëve të kualifikuar nëpërmjet rikualifikimit dhe fillimit të diçkaje të re?”.

Kur bëhet fjalë për politikën, Köhne-Finster përgjithësisht vlerëson “përpjekjet për të mundësuar imigrimin e specialistëve të kualifikuar”. Por duhet të forcohet edhe formimi profesional. Ai duhet të fokusohet në “forcimin e orientimit profesional në universitete, shkolla dhe shkolla profesionale”.

Stefan Hardege ka një fokus paksa të ndryshëm. Situata aktuale kërkon shumë qasje të ndryshme. “Dhe kjo është kryesisht një detyrë për kompanitë që të merren me mungesën e punëtorëve të kualifikuar, qoftë përmes zgjidhjeve fleksibël apo ofertave të mira. Kompanitë po përpiqen të bëjnë veten më tërheqëse në mënyrë që të marrin punëtorë të kualifikuar.” Por kjo nuk do të funksionojë pa kushtet e duhura themelore. “Dhe po, korniza politike është gjithashtu e rëndësishme,” tha ai. 

Një politikë e re imigracioni?

Më 29 mars, qeveria gjermane bëri një propozim legjislativ që synon të riorganizojë emigracionin dhe, në veçanti, të lehtësojë imigrimin e më shumë specialistëve të huaj. Hardege mendon se kjo është shumë e rëndësishme: “Është mirë dhe e drejtë që qeveria e ka trajtuar tani këtë çështje, e cila po shkon në drejtimin e duhur në shumë fusha.” 

Të dy studiuesit bien dakord për një gjë në veçanti – zbatimi do të jetë i rëndësishëm. Rregulloret e reja duhet të funksionojnë mirë dhe shpejt thotë Hardege. Duhet të krijohen edhe struktura të përshtatshme.

Megjithatë, një fluks i punëtorëve të huaj të kualifikuar i vetëm nuk mund ta zgjidhë problemin. Është një hap i rëndësishëm, por nuk mund të lini pas punonjësit gjermanë sipas Hardege.

“Ne duhet të shohim që ne ta përdorim më mirë potencialin e brendshëm – gjëra të tilla si punësimi i grave ose punësimi i të moshuarve,” tha ai. Duhen të dyja zgjidhjet, më shumë punëtorë të huaj të kualifikuar dhe më shumë punonjës gjermanë. “Por edhe kjo ndoshta nuk do të jetë e mjaftueshme për shkak të zhvillimit demografik.”